W dniach 19–20 czerwca 2013 r. odbyło się 35. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 9 ustaw, do 4 wprowadziła poprawki. Podjęła uchwałę w 70. rocznicę zbrodni wołyńskiej, a także postanowiła o wniesieniu do Sejmu 2 projektów ustaw. Senat wprowadził też zmiany do swojego regulaminu. Ponadto senatorowie zapoznali się z informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2012 r., przedstawioną przez jego prezesa Andrzeja Rzeplińskiego.
Senat, zgodnie z wnioskiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, uchwaloną przez Sejm 13 czerwca 2013 r. na podstawie pilnego projektu rządowego. Stanowisko takie poparło 82 senatorów, 1 był przeciw. Jak podkreśliła obecna na posiedzeniu Senatu minister edukacji Krystyna Szumilas, celem ustawy jest rozwiązanie problemu dostępu najmłodszego dziecka do edukacji przedszkolnej. Nowela wprowadza dotację celową dla gmin na zwiększenie liczby miejsc i poprawę warunków wychowania przedszkolnego. Skorzystają z niej publiczne przedszkola i tzw. inne formy wychowania przedszkolnego. Od września do grudnia 2013 r. dotacja na 1 dziecko wyniesie 414 zł. W kolejnych latach ma być ona waloryzowana. Od 1 września 2015 r. dotację w wysokości 100% kosztów utrzymania dziecka w samorządowym przedszkolu publicznym będą mogły otrzymać także przedszkola niepubliczne, ale pod warunkiem, że dobrowolnie podporządkują się zasadom ustalonym przez gminy dla przedszkoli publicznych; chodzi m.in. o wysokość opłaty za dodatkowe godziny oraz o zasady rekrutacji. Przedszkola, które nie zdecydują się na stosowanie tych reguł, otrzymają 75% dotacji. Ponadto gmina, której mieszkańcem jest dziecko korzystające z przedszkola w innej gminie, będzie musiała zwrócić tej gminie wydatki związane z korzystaniem przez to dziecko z wychowania przedszkolnego. Ustawa przewiduje też obniżenie opłat pobieranych od rodziców za świadczenia udzielane przez publiczne przedszkola powyżej 5 bezpłatnych godzin. Od 1 września 2013 r. każda dodatkowa godzina dziecka w przedszkolu będzie kosztować nie więcej niż 1 zł. Nowela nakłada na gminy obowiązek zapewnienia miejsca w przedszkolu 4-letnim dzieciom od 1 września 2015 r., a 3-letnim – od 1 września 2017 r. Nie oznacza to obowiązku edukacji przedszkolnej dla dzieci w tym wieku.
Z kolei do ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, uchwalonej 24 maja 2013 r. na podstawie projektu rządowego, Izba wprowadziła 5 poprawek, przede wszystkim o charakterze doprecyzowującym. Senatorowie poparli poprawkę zaproponowaną przez Komisję Gospodarki Narodowej (doprecyzowano, że maszynista powinien poinformować swojego pracodawcę o podjęciu pracy na rzecz innego pracodawcy w dniu rozpoczęcia pracy lub świadczenia usług, a także w każdym wypadku podjęcia albo zaprzestania wykonywania czynności maszynisty na rzecz więcej niż 1 podmiotu), a także wnioski legislacyjne zgłoszone przez senatora Stanisława Jurcewicza. Celem nowelizacji jest wyeliminowanie naruszeń norm czasu pracy maszynistów, a także dostosowanie przepisów ustawy do rozporządzeń unijnych, określających standardy funkcjonowania ośrodków szkolenia i egzaminowania maszynistów oraz uznawania ośrodków z innych państw UE. W ustawie zawarto m.in. upoważnienie dla ministra właściwego ds. transportu do określenia w rozporządzeniu szczegółowego programu i czasu szkolenia kandydatów na maszynistów, warunków zdrowotnych, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o uprawnienia do prowadzania pojazdów kolejowych, a także zasady doskonalenia zawodowego maszynistów. Zgodnie z nowelą, osoby, które mają odpowiednie wykształcenie kierunkowe, nie będą musiały odbywać szkoleń teoretycznych przed przystąpieniem do egzaminu uprawniającego do uzyskania licencji maszynisty.
Z 2 poprawkami Izba przyjęła ustawę o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, uchwaloną przez Sejm na podstawie projektu rządowego 24 maja 2013 r. Pierwsza poprawka umożliwia dostęp do elektronicznej bazy danych ksiąg wieczystych także adwokatom i radcom prawnym. Druga dotyczy wydawania zgody na dostęp do bazy danych. Wprowadzenie tych poprawek do ustawy rekomendowała Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Senatorowie jednomyślnie, 85 głosami, poparli ten wniosek. Celem noweli jest umożliwienie każdemu obywatelowi – na mocy ustawy, a nie rozporządzenia, jak dotychczas – powszechne bezpłatne przeglądanie księgi wieczystej w Internecie po podaniu jej numeru. Nowelizacja zawiera także regulacje umożliwiające wyszukiwanie ksiąg wieczystych w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych na podstawie np. danych właściciela nieruchomości. Uprawnienia do tego zyskają m.in.: Policja, organy kontroli skarbowej, organy podatkowe, NIK, ZUS, sądy, prokuratura, komornicy sądowi, notariusze i Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa. Ma to ułatwić i przyspieszyć np. ustalanie majątku dłużnika oraz zwiększyć efektywność egzekucji i bezpieczeństwo finansowe podmiotów gospodarczych. Zgodnie z ustawą, nowym dokumentem wydawanym przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych (CIKW) będzie wyciąg z księgi wieczystej, obejmujący wskazane działy. Nowelizacja przewiduje również możliwość złożenia przez Internet wniosku o wydanie: odpisu księgi wieczystej, wyciągu z księgi wieczystej i zaświadczenia o jej zamknięciu, a także samodzielnego wydrukowania takiego dokumentu, który pod względem prawnym będzie równy dokumentom wydawanym przez sąd.
Izba, jednomyślnie, 86 głosami, z 5 poprawkami, zaproponowanymi przez Komisję Gospodarki Narodowej oraz Komisję Budżetu i Finansów Publicznych, przyjęła ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, którą Sejm uchwalił 24 maja 2013 r. z przedłożenia poselskiego. Nowela doprecyzowuje przepisy w zakresie opodatkowania wyrobów węglowych, wprowadza też zmiany w systemie zwolnień tych wyrobów od akcyzy. Wprowadza instytucję finalnego nabywcy węglowego, rozszerza zakres czynności podejmowanych przez pośredniczący podmiot węglowy. Nakłada też obowiązek pisemnego powiadomienia naczelnika właściwego urzędu celnego o działalności pośredniczącego podmiotu węglowego. Na mocy ustawy przedmiotem opodatkowania stanie się m.in. użycie wyrobów węglowych przez podmiot pośredniczący i finalnego nabywcę, a podmiotami opodatkowania zostaną pośredniczący podmiot węglowy używający wyrobów węglowych i finalny nabywca węglowy. Nowelizacja zawiera także m.in. upoważnienie dla ministra finansów do ustalenia w drodze rozporządzenia norm dopuszczalnych strat zwolnionych od akcyzy.
Senat wprowadził także poprawkę doprecyzowującą do ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (SDE), uchwalonej przez Sejm 24 maja 2013 r. na podstawie projektu poselskiego. Taki wniosek, przedstawiony przez Komisję Ustawodawczą oraz Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, poparło 86 senatorów. Celem ustawy jest włączenie do systemu prawnego na stałe przepisów dotyczących SDE, które obowiązują do 31 sierpnia 2014 r. Ponadto nowelizacja rozszerza zakres stosowania ustawy na inne niż kara pozbawienia wolności środki przewidziane przez prawo karne, tj. zapobiegawcze, karne i zabezpieczające. Aktualnie dozorowi elektronicznemu podlega 1 środek karny, czyli zakaz wstępu na imprezę masową. Nowelizacja doprecyzowuje również uprawnienia podmiotu dozorującego w zakresie usuwania, wymiany, instalacji urządzenia rejestrującego lub nadajnika bez uprzedniej zgody sędziego penitencjarnego. Na podstawie nowelizacji wybór podmiotu dozorującego będzie dokonywany zgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych.
Z kolei ustawę o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz ustawy o drogach publicznych Senat, zgodnie z wnioskiem Komisji Gospodarki Narodowej, przyjął w wersji uchwalonej przez Sejm 24 maja 2013 r. Stanowisko takie poparło 61 senatorów, 24 było przeciw. Ustawa zawiera rozwiązania dopuszczające możliwość restrukturyzacji długu Krajowego Funduszu Drogowego (KFD) w formie m.in. emisji obligacji na spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów lub pożyczek. Zgodnie z nowelizacją, możliwe będzie spłacenie tych zobowiązań poprzez równoczesne zaciągnięcie nowych kredytów i pożyczek przez Bank Gospodarstwa Krajowego, dzięki możliwości uzyskania poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa. Obecne zadłużenie kapitałowe KFD wynosi 41 mld zł.
Bez poprawek Izba przyjęła także ustawę o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, uchwaloną przez Sejm 24 maja 2013 r. z inicjatywy Senatu. Dostosowuje ona system prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2012 r., wprowadzając ochronę wierzyciela, którego wierzytelność została zabezpieczona hipoteką na części nieruchomości. Chodzi o sytuacje, w których następuje m.in. podział nieruchomości. Dotychczas w takiej sytuacji hipoteka ustanowiona na jej części wygasała. Nowelizacja wprowadza zasadę, że w razie podziału nieruchomości, stanowiącej zabezpieczenie długu, hipoteka automatycznie przechodzi na nową nieruchomość dłużnika. Jeśli w wyniku sprzedaży obciążonej hipoteką nieruchomości dłużnik otrzyma pieniądze, to zostaną one zabezpieczone na poczet spłaty zadłużenia (tzw. prawo zastawu). Reguła ta ma być stosowana odpowiednio, jeżeli w wyniku podziału nieruchomości właścicielowi udziału obciążonego hipoteką będzie przypadała nieruchomość z dopłatą. Według nowelizacji, roszczenia wierzycieli będą zaspokajane zgodnie z kolejnością ustanawiania hipotek na nieruchomości, w której dłużnik miał udział. Wniosek Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji o przyjęcie ustawy bez poprawek poparło 85 senatorów.
Senatorowie jednomyślnie, 88 głosami, poparli bez poprawek ustawę o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Księstwem Andory o wymianie informacji w sprawach podatkowych, podpisanej w Andorra la Vella dnia 15 czerwca 2012 r., która dotyczy ratyfikacji umowy, mającej na celu ograniczenie skali nadużyć podatkowych i efektywną wymianę informacji podatkowych pomiędzy Polską a Andorą.
Izba poparła także wniosek Komisji Gospodarki Narodowej o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, uchwalonej przez Sejm 14 czerwca 2013 r. z przedłożenia rządu. Nowela zmienia wymagania wobec wyrobów pirotechnicznych wprowadzanych do obrotu. Dopuszcza możliwość wykorzystania w ich składzie komercyjnych i wojskowych materiałów wybuchowych z wyjątkiem prochu dymnego i mieszanek rozbłyskowych. To z kolei pozwoli na użycie tych wyrobów m.in. do produkcji samochodowych poduszek powietrznych.
Ponadto Izba zdecydowała o wniesieniu do Sejmu 2 projektów ustaw. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przewiduje, że wytwarzanie i sprzedaż przetworzonej przez rolników żywności w ograniczonym zakresie odbywałaby się bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej i płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych. Produkcja powinna być wykonywana z własnych surowców i tylko przez rolnika, współwłaścicieli lub domowników, sprzedaż przetworzonych produktów byłaby zaś bezpośrednia. Działalność ta zostałaby objęta kontrolą weterynaryjną i sanitarną. W projekcie przewidziano też limit przychodu w wysokości 7 tys. zł. Przychód ma być ewidencjonowany. Zdaniem projektodawców, grupy senatorów PO, zaproponowane rozwiązania zaktywizują niektóre gospodarstwa rolne i umożliwią uzyskanie dodatkowego przychodu z produkcji przetworów z produktów roślinnych i zwierzęcych wytwarzanych w tych gospodarstwach.
Projekt ustawy o usunięciu z nazw dróg, ulic, mostów, placów i innych obiektów symboli ustrojów totalitarnych uwzględnia postulaty zawarte w petycji złożonej do marszałka Senatu przez Radę Miasta Jastrzębie-Zdrój. Inicjatorką ustawy była Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.
