Poprzednia wersja

W dniu 9 czerwca 2016 r. w godzinach nocnych zakończyło się 19. dwudniowe posiedzenie Senatu. Senatorowie wysłuchali sprawozdania z działalności Rady Dialogu Społecznego w okresie od 22 października 2015 do 31 marca 2016 r., które przedstawił przewodniczący Rady Piotr Duda. Izba przyjęła z 7 poprawkami, głównie doprecyzowującymi, ustawę o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług. Był to rządowy projekt. Wdraża ona dyrektywę unijną, której celem zwiększenie efektywności egzekwowania minimalnych warunków zatrudnienia w państwie członkowskim, w którym delegowany pracownik ma świadczyć usługi. W ustawie określono zasady ochrony pracowników delegowanych z Polski i do naszego kraju oraz kontroli przestrzegania przepisów o delegowaniu pracowników, współpracy Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) z organami innych państw członkowskich, transgranicznego egzekwowania administracyjnych kar pieniężnych lub grzywien administracyjnych. Pracodawca delegujący pracownika do naszego kraju będzie musiał zapewnić mu warunki zatrudnienia w sposób wskazany w ustawie. Dotyczą one m.in. norm i wymiaru czasu pracy oraz urlopu wypoczynkowego, minimalnego wynagrodzenia za pracę, bezpieczeństwa i higieny pracy. Określono także obowiązki pracodawcy delegującego pracownika do Polski. Pracodawca będzie musiał wyznaczyć osobę upoważnioną do kontaktów z PIP oraz do przesyłania i otrzymywania dokumentów. Ustawa precyzuje też zadania PIP związane z delegowaniem pracowników w ramach świadczenia usług. Inspekcja będzie prowadzić i aktualizować – w języku polskim i co najmniej jednym innym języku oficjalnym UE – stronę internetową, na której będą opisane warunki zatrudnienia i przepisy prawne, które muszą być stosowane do pracowników delegowanych na terytorium Polski. W ustawie zawarto także listę naruszeń ustawy, za które przewidziano karę grzywny w wysokości od 1 tys. do 30 tys. zł. Ustawa ma wejść w życie z dniem 18 czerwca br.


Senatorowie z 44. poprawkami uchwalili ustawę o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, której projekt przygotował rząd. Wprowadza ona nowe rozwiązania dotyczące składek wpłacanych przez banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe i firmy inwestycyjne do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Wykonuje dyrektywę unijną ustanawiającą ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz dyrektywę w sprawie systemów gwarancji depozytów. Celem pierwszej jest ustanowienie w państwach członkowskich takiego systemu, w którym możliwość zaangażowania pieniędzy podatników w ratowanie sektora bankowego zostanie w znacznym stopniu ograniczona. W przypadku problemów sektora bankowego, w pierwszej kolejności straty mają ponosić wierzyciele i akcjonariusze banków. Celem drugiej jest wzmocnienie stabilności systemu bankowego i zwiększenie ochrony deponentów przez wyeliminowanie niektórych różnic w ustawodawstwach państw członkowskich w odniesieniu do przepisów dotyczących zasad funkcjonowania systemów gwarancji depozytów. Organem ds. przymusowej restrukturyzacji w Polsce będzie Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG). Ustawa reguluje szczegółowo przebieg procesu przymusowej restrukturyzacji, w tym zasady współpracy BFG z Komisją Nadzoru Finansowego (KNF), ministrem finansów i Narodowym Bankiem Polskim oraz analogicznymi organami z innych państw w przypadku postępowania wobec grup bankowych. W myśl ustawy, pobierana dotychczas od banków opłata ostrożnościowa, zasilająca fundusz stabilizacyjny, zostanie zlikwidowana i zastąpiona składką na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków. Banki krajowe, oddziały banków zagranicznych oraz SKOK-i będą wnosiły składki na finansowanie systemu gwarantowania depozytów oraz finansowanie przymusowej restrukturyzacji. Składki na finansowanie przymusowej restrukturyzacji będą też wpłacać firmy inwestycyjne. Ustawa reguluje także minimalne i docelowe poziomy środków systemu gwarantowania depozytów oraz środków na finansowanie przymusowej restrukturyzacji oraz określa terminy na osiągnięcie tych poziomów. Jedna z senackich poprawek obniża o połowę wysokość kapitału początkowego niezbędnego do utworzenia nowego zrzeszenia banków spółdzielczych – z 20 mln do 10 mln euro. Kolejna poprawka wyklucza z Rady BFG podmioty o charakterze niepublicznym, w tym Związek Banków Polskich. Następna stanowi, że przepisy dotyczące przymusowej restrukturyzacji będą stosowane od 1 stycznia 2017 r. zarówno wobec SKOK-ów, jak i innych podmiotów wymienionych w ustawie. Ustawa ma wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia z wyjątkami.

Izba wprowadziła 120 poprawek do ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. Był to rządowy projekt. Nowelizacja wdraża do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. Zmierza ona do uproszczenia procedur udzielania zamówień publicznych przez m.in. zmniejszenie obowiązków formalnych na etapie ubiegania się o udzielenie zamówienia (np. wykonawcy będą składać oświadczenia o spełnianiu warunków w postaci jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia, a obowiązek złożenia wszystkich dokumentów odnosić się będzie do tego wykonawcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą), ograniczenie stosowania kryterium najniższej ceny ofert oraz wprowadzenie zasady komunikacji drogą elektroniczną między zamawiającym a wykonawcami (wejdzie w życie w 2018 r.). Ustawa wprowadza też szereg zmian, które mają pomóc małym i średnim przedsiębiorstwom w dostępie do zamówień przez uproszczenie i uelastycznienie procedur oraz ułatwienia w udzielaniu zamówień w częściach. W nowelizacji położono nacisk na promowanie pozaekonomicznych celów zamówień publicznych, takich jak ochrona środowiska, integracja społeczna czy wspieranie innowacyjności. Ustanowiono nowy instrument – partnerstwo innowacyjne, które będzie wykorzystywane do nabywania produktów i usług niedostępnych jeszcze na rynku. Nowelizacja ma też służyć promowaniu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Przewidziano wprowadzenie klauzul społecznych i zastrzeganie przez zamawiającego zamówień dla zakładów pracy chronionej i wykonawców, których celem jest integracja społeczna – promowanie zakładów pracy chronionej i wykonawców zatrudniających niepełnosprawnych i „defaworyzowanych” na rynku pracy, czyli np. osoby po 50. roku życia. Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia – z wyjątkami np. regulacje dotyczące zamówień in-house, czyli udzielanych spółkom – córkom bez przetargu, mają obowiązywać od 1 stycznia 2017 r. Jedna z poprawek Senatu zakłada wyłączenie z procedury in-house odbierania śmieci z terenów niezamieszkałych, takich jak biura, fabryki czy sklepy. Chodzi o możliwość zbierania tych odpadów przez firmy, które do tej pory funkcjonowały na danym rynku. Jeżeli rada gminy postanowi o odbieraniu odpadów od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, wójt, burmistrz lub prezydent miasta będzie zobowiązany zorganizować przetarg. Kolejna poprawka wprowadza wymóg publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej lub na stronie internetowej szczegółowego ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia, a później – po udzieleniu zamówienia – poinformowania przez zamawiającego o fakcie zawarcia umowy, jej warunkach etc. Następna wprowadza możliwość skontrolowania prawidłowości udzielenia zamówienia w trybie in-house przez organ nadzorujący zamawiającego. Jeżeli zostanie stwierdzony brak podstaw formalno-prawnych do udzielenia, organ nadzorujący będzie mógł nakazać odstąpienie od umowy, a jeśli zamawiający się nie dostosuje, wystąpić o jej unieważnienie.

Senat nie wprowadził poprawek do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy, której projekt opracował rząd. Nowelizacja wprowadza obowiązek potwierdzania pracownikowi na piśmie podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę jeszcze przed dopuszczeniem go do pracy. Obecnie obowiązuje przepis, który daje pracodawcom możliwość zawarcia umowy z pracownikiem najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, co prowadzi do nadużyć i niewypełniania obowiązku zgłaszania osoby zatrudnionej do ubezpieczenia społecznego. Do tej pory, zgodnie z kodeksem pracy, umowę o pracę należy potwierdzić pracownikowi w dniu jej podjęcia – czyli do końca tego dnia. Podczas kontroli inspekcji pracy osoby, które takiej umowy nie mają, wskazywane są jako pracujące pierwszy dzień. W ocenie Państwowej Inspekcji Pracy tzw. „syndrom pierwszej dniówki” to najczęściej nieprawdziwa informacja służąca pracodawcom do nielegalnego zatrudniania. Po zmianie, pracodawca i każdy pracujący będzie musiał mieć umowę na piśmie albo pisemnie potwierdzone jej warunki. Nowe przepisy ułatwią inspektorom pracy stwierdzanie przypadków nielegalnego zatrudniania pracowników. Ustawa ma ograniczyć zatrudnianie w szarej strefie oraz zwiększyć ochronę praw pracowników, czyli ułatwić dochodzenie przysługujących im świadczeń i uprawnień ze stosunku pracy, a także umożliwić korzystanie z ochrony gwarantowanej przez przepisy ubezpieczeń społecznych. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września br.

Senatorowie przyjęli z 2. poprawkami ustawę o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, wywodzącą się z projektu rządowego. Nowelizacja realizuje przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy. Chodzi o ograniczenie zakazu zatrudnienia kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia do kobiet w ciąży i karmiących piersią. Według przepisów unijnych, dotychczasowe zapisy Kodeksu pracy, odnosząc się do wszystkich kobiet, a nie tylko do kobiet w ciąży i karmiących piersią, stanowiły przeszkodę w zapewnieniu równouprawnienia płci, szczególnie w zakresie dostępu do zatrudnienia. Zmiana polega na tym, że będą się one odnosić się wyłącznie do kobiet w ciąży i karmiących dziecko piersią. Nie będą one mogły wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, mogących mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie dziecka W nowelizacji doprecyzowano także upoważnienie dla Rady Ministrów do wydania rozporządzenia określającego wykaz takich prac. Są to prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, w tym ręcznym przenoszeniem ciężarów, oraz mogące mieć niekorzystny wpływ ze względu na sposób i warunki ich wykonywania. Nowe przepisy powodują też konieczność zmian w ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej i ustawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Pierwsza poprawka Senatu przewiduje, że pracodawca zatrudniający kobietę w ciąży lub karmiącą dziecko, wykonującą prace szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, jest obowiązany przenieść ją do innej pracy, a jeżeli to niemożliwe, zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku wykonywania pracy. Kolejna precyzuje, że pracodawca zatrudniający kobietę w ciąży lub karmiącą jest obowiązany dostosować warunki jej pracy lub ograniczyć czas pracy, aby wyeliminować zagrożenia dla zdrowia lub jej bezpieczeństwa. Jeżeli będzie to niemożliwe, ma obowiązek przenieść pracownicę do innej pracy, albo zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Bez poprawek Izba uchwaliła ustawę o dokończeniu budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba. Był to projekt poselski. Trwająca od 30 lat inwestycja ma zostać ukończona w przyszłym roku. Budowa jest realizowana przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie, a finansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W ustawie zapisano na ten cel 53,23 mln zł – w br. na budowę trafi ponad 46,53 mln zł, a w przyszłym 6,7 mln zł. Większość pieniędzy zostanie przeznaczona na ustabilizowanie osuwisk – 25,7 mln zł w ciągu dwóch lat. Przebudowa dróg pochłonie 20,6 mln zł. Pozostałe 6,93 mln zł przeznaczonych zostanie na inwestycje związane z samym zbiornikiem. Zbiornik Świnna Poręba powstaje w Małopolsce na rzece Skawie, która jest dopływem Wisły. Będzie miał pojemność 161 mln m sześc. i maksymalną powierzchnię 1 tys. 35 ha. Maksymalna wysokość zapory to 54 m, jej długość – 604 m. Zbiornik będzie spełniał funkcje przeciwpowodziowe i retencyjne dla m.in. Wadowic i Krakowa, a zarazem rezerwuaru wody do celów komunalnych i przemysłowych w woj. śląskim. Przyczynić się ma do rozwoju infrastruktury technicznej i gospodarczej okolicznych terenów oraz usług turystycznych. Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Także bez poprawek uchwalona zostałaustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, której projekt przygotowali posłowie. Określa ona warunki i tryb budowy oraz lokalizacji elektrowni wiatrowych. Została uchwalona w związku z dynamicznym rozwojem energetyki wiatrowej i jednoczesnym brakiem odpowiednich ram prawnych. Przyjęcie ustawy podyktowane było także faktem, że instalacje te są lokalizowane zbyt blisko budynków mieszkalnych, co powoduje konflikty między niezadowolonymi mieszkańcami a gminami. Ustawa wprowadza definicję elektrowni wiatrowej i ustala, że instalacje tego typu będą mogły być lokalizowane wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wiatrak będzie można postawić w odległości nie mniejszej niż 10-krotność jego wysokości (wraz z wirnikiem i łopatami) od zabudowań mieszkalnych i mieszanych oraz obszarów szczególnie cennych z przyrodniczego punktu widzenia (np. parków narodowych czy krajobrazowych i rezerwatów). Ustawa pozwala na przebudowę, nadbudowę, rozbudowę, remont, montaż i odbudowę budynku mieszkalnego stojącego w odległości mniejszej niż określona w ustawie. Nowe przepisy dotyczą elektrowni wiatrowych o mocy większej niż 40 kW, czyli nie obejmują mikroinstalacji. W myśl ustawy, nie będzie można rozbudowywać istniejących wiatraków, które nie spełniają kryterium odległości – dozwolony będzie tylko ich remont i prace niezbędne do prawidłowego użytkowania. Ustawa przewiduje również, że możliwa będzie budowa domów mieszkalnych w mniejszej odległości od elektrowni wiatrowej niż wymagana, jeżeli takie inwestycje są uwzględnione w obowiązujących planach zagospodarowania przestrzennego. W sytuacji, gdy takich dokumentów nie ma, gminy będą miały 36 miesięcy na uchwalenie – na dotychczasowych zasadach – planów miejscowych przewidujących lokalizację budynków mieszkalnych. Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Izba uchwaliła bez poprawek ustawę o efektywności energetycznej. Był to rządowy projekt. Ustawa wdraża przepisy unijne zobowiązujące kraje członkowskie do osiągnięcia do końca 2020 r. określonego poziomu oszczędności energii, zastępując akt z 2011 r. Nowe przepisy powinny spowodować oszczędne i efektywne korzystanie z energii oraz zwiększyć liczbę inwestycji energooszczędnych. Zwiększeniu ma ulec skala oszczędności energii przez odbiorców końcowych. Urządzenia energetyczne mają zużywać mniej energii, mniejsze mają też być straty w przesyle i dystrybucji energii elektrycznej, ciepła i gazu. Ustawa wprowadza zasady opracowywania krajowego planu działań dotyczącego efektywności energetycznej, który ma powstawać co trzy lata w resorcie energii. Znajdzie się w nim m.in. strategia wspierania inwestycji w renowację budynków. Pierwszy plan ma zostać przekazany Komisji Europejskiej do 30 kwietnia 2017 r. W ustawie zostały też sprecyzowane zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej. Organy władzy publicznej, których obszar działania obejmuje cały kraj, będą musiały nabywać efektywne energetycznie produkty lub usługi. Ustawa definiuje zasady realizacji obowiązku w zakresie oszczędności energii. Do dokumentu został przeniesiony system świadectw efektywności energetycznej (tzw. białe certyfikaty) – mechanizm stymulujący i wspierający działania prooszczędnościowe. Ponadto ustawa określa zasady przeprowadzania co cztery lata audytów energetycznych przedsiębiorstw. Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 października br.

Senatorowie nie wprowadzili poprawek do ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, będącej przedłożeniem poselskim. Przesuwa ona z 30 czerwca 2016 r. na 30 czerwca 2020 r. spoczywający na uczelniach wyższych obowiązek dostosowania swoich nazw do wymagań określonych w obecnych przepisach. Chodzi o możliwość używania w nazwie uczelni jednego z wyrazów: „uniwersytet”, „uniwersytet techniczny”, „uniwersytet tzw. przymiotnikowy” (np. przyrodniczy), „politechnika”, „akademia”. Wiąże się ona z koniecznością posiadania przez uczelnię (jej jednostki organizacyjne) określonej liczby uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora. Ponadto wyraz „uniwersytet” może być używany w nazwie tej uczelni, której jednostki organizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora w co najmniej w dziesięciu dyscyplinach, w tym co najmniej po dwa uprawnienia w każdej z trzech grup dziedzin nauki: humanistycznych, prawnych, ekonomicznych lub teologicznych; matematycznych, fizycznych, nauk o Ziemi lub technicznych; biologicznych, medycznych, chemicznych, farmaceutycznych, rolniczych lub weterynaryjnych. Przedłużenie terminu o cztery lata ma zwiększyć szanse niektórych uczelni, w tym uniwersytetów, na spełnienie warunków określonych ustawą. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Także ustawa o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw została przyjęta bez poprawek. Był to projekt poselski. Nowe przepisy przewidują utworzenie Jednolitego Systemu Antyplagiatowego, współpracującego z ogólnopolskim repozytorium pisemnych prac dyplomowych, oraz wprowadzenie obowiązku sprawdzania przez uczelnie takich prac z wykorzystaniem tego systemu, począwszy od roku akademickiego 2018/2019. System będzie udostępniany nieodpłatnie (w formie tzw. open-source) wszystkim uczelniom w kraju. Będzie go prowadził minister szkolnictwa wyższego. Będzie on mógł zlecić opracowanie i administrowanie systemem nadzorowanemu przez niego instytutowi badawczemu, którego działanie jest ściśle związane ze świadczeniem usług w zakresie systemów informacyjnych. Minister będzie jednocześnie zapewniał środki finansowe na ten cel. Ponadto nowelizacja wydłuża z 31 grudnia 2016 r. do końca 2018 r. czas na przekazanie przez rektorów uczelni do ogólnopolskiego repozytorium pisemnych prac dyplomowych danych dotyczących prac, których obrona zakończona pozytywnym wynikiem odbyła się po 30 września 2009 r. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Z 1. poprawką Senat uchwalił ustawę o zmianie ustawy o instytutach badawczych, powstałą na bazie projektu poselskiego. Nowelizacja reguluje procedury powoływania i odwoływania dyrektorów państwowych instytutów badawczych oraz skład ich rad naukowych, wzmacniając nadzór ministerialny. Minister nadzorujący państwowe instytuty badawcze będzie powoływał dyrektora instytutu spośród kandydatów przedstawionych przez komisję konkursową. Minister będzie miał też prawo niepowołania dyrektora w przypadku, gdy żaden z kandydatów nie da gwarancji prawidłowej realizacji zadań instytutu. Minister nadzorujący będzie powoływał (na wniosek dyrektora) i odwoływał zastępców dyrektora państwowego instytutu badawczego. Rada naukowa państwowego instytutu badawczego będzie się składać w liczbie określonej w statucie instytutu z jego pracowników w liczbie stanowiącej co najmniej 50 proc. składu rady i osób powołanych przez ministra nadzorującego – także w liczbie co najmniej 50 proc. Przewodniczący rady naukowej państwowego instytutu badawczego będzie wybierany tylko spośród członków rady naukowej powołanej przez ministra nadzorującego. Senacka poprawka nieco inaczej formułuje przepis pozwalający wyznaczyć inną osobę pełniącą obowiązki dyrektora PIB. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Izba bez poprawek przyjęła ustawę o utworzeniu Akademii Sztuki Wojennej. Był to rządowy projekt. Przewiduje ona utworzenie z dniem 1 października br. Akademii Sztuki Wojennej przejmującej prawa i zobowiązania znoszonej jednocześnie Akademii Obrony Narodowej. Działalność Akademii będzie obejmować kształcenie, szkolenie i prowadzenie badań naukowych w obszarze nauk społecznych związanych z bezpieczeństwem i obronnością oraz w zgodności ze sztuką wojenną. Minister obrony narodowej będzie mógł polecić Akademii utworzenie i prowadzenie studiów podyplomowych odpowiadających potrzebom Sił Zbrojnych RP, a także kursów dokształcających i szkoleń. Ustawa wprowadza też obowiązek uzgadniania z ministrem obrony narodowej tworzenia i prowadzenia kierunków studiów. Akademia ma doskonalić kwalifikacje kadry oficerskiej wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP na studiach podyplomowych, kursach kwalifikacyjnych i doskonalących. Ma spełniać też istotną rolę w systemie przygotowania oraz doskonalenia zawodowego kadr dowódczych, sztabowych i logistycznych Sił Zbrojnych RP na wszystkich poziomach dowodzenia: taktycznego, operacyjnego i strategicznego. Będzie też mogła kształcić osoby cywilne w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego i obronności państwa, w szczególności na potrzeby administracji centralnej i samorządu terytorialnego. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca br. z wyjątkiem jednego artykułu.

Senatorowie nie wprowadzili poprawek do ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z organizacją Szczytu Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie w 2016 roku. Było to przedłożenie rządowe. Nowelizacja wprowadza zakaz uczestnictwa w zgromadzeniach spontanicznych na czas szczytu NATO w Warszawie. Funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu będą mogli rejestrować obraz i dźwięk w trakcie wydarzeń związanych ze Szczytem. Zarejestrowany materiał, który nie będzie zawierał dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, będzie zniszczony nie później niż w terminie 30 dni od daty zarejestrowania. Z procedury zniszczenia sporządzony będzie protokół. W celu zapewnienia uczestnikom wydarzenia najwyższego poziomu bezpieczeństwa ustawa przewiduje możliwość przedłużenia czasu służby funkcjonariuszy: Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Biura Ochrony Rządu oraz żołnierzy zawodowych. Za nadgodziny zostanie im wypłacony zryczałtowany ekwiwalent pieniężny. Ponadto zamówienia publiczne związane z organizacją Szczytu kontrolować będzie Centralne Biuro Antykorupcyjne. Pisemne sprawozdanie z tej kontroli CBA przedstawi sejmowej i senackiej Komisji Obrony Narodowej do 30 września br. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Senatorowie jednogłośnie podjęli uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, przygotowanego przez senacką Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Celem projektu jest poszerzenie zakresu podmiotowego zmienianej ustawy o osoby, które poniosły szkodę lub doznały krzywdy w związku z wydaniem wobec nich niewykonanych orzeczeń sądowych albo niewykonanych decyzji o internowaniu w stanie wojennym. Brak możliwości dochodzenia roszczeń przez te osoby został zasygnalizowany w skierowanym do Senatu wystąpieniu Rzecznika Praw Obywatelskich. Podkreślił on, że ograniczenie odszkodowania i zadośćuczynienia jedynie do wykonania orzeczenia (decyzji), z jednoczesnym pozbawieniem osób represjonowanych dochodzenia roszczeń z tytułu wydania orzeczenia (decyzji), powoduje, że znaczna część dolegliwych represji i krzywd nie podlega rekompensacie. Poza odpowiedzialnością odszkodowawczą Skarbu Państwa pozostają takie represje, jak konieczność ukrywania się, utrata pracy oraz utrata przywilejów emerytalno-rentowych (co również częstokroć powodowało pogorszenie się sytuacji finansowej całej rodziny represjonowanego). Projektowana nowelizacja umożliwi dochodzenie odszkodowania za poniesioną szkodę i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłe nie tylko z samego wykonania orzeczenia albo decyzji, ale także z ich wydania. Kolejnym celem projektu jest wyeliminowanie formalnego ograniczenia możliwości dochodzenia roszczeń w postaci rocznego terminu, liczonego od dnia uprawomocnienia się stwierdzenia nieważności orzeczenia, na zgłoszenie roszczenia o odszkodowanie lub zadośćuczynienie. Projekt zawiera też zapis, iż wszystkie roszczenia dochodzone na podstawie zmienianej ustawy nie podlegają przedawnieniu. Ponadto poszerzony zostaje zakres podmiotowy ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego o osoby, które otrzymały status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych na podstawie ustawy z 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Koszty postępowania w sprawach objętych ustawą, w tym z tytułu ustanowienia pełnomocnika, ponosi Skarb Państwa. Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Izba jednogłośnie podjęła uchwałę w sprawie uczczenia 40. rocznicy wydarzeń Czerwca 1976 w Radomiu, Ursusie i Płocku, wniesioną przez grupę senatorów. Przypominają oni, że czerwiec 1976 r. był kolejnym tragicznym protestem przeciwko władzy komunistycznej w Polsce. „Fala strajków i demonstracji ulicznych w dniu 25 czerwca 1976 r. objęła ponad 80 tysięcy pracowników z 24 województw. Protesty były odpowiedzią na zarządzoną przez ówczesny rząd PRL drastyczną podwyżkę cen artykułów spożywczych. Najpoważniejsze wydarzenia rozegrały się w Radomiu, Ursusie i Płocku, gdzie protesty i demonstracje zostały brutalnie spacyfikowane. W Radomiu doszło do dramatycznych walk ulicznych. Według szacunków, w kulminacyjnym momencie na ulicach miasta protestowało nawet 25 tysięcy osób, przeciwko którym władze skierowały ponad 1,5 tysiąca funkcjonariuszy, wyposażonych w pałki, petardy gazowe i armatki wodne” – napisali senatorowie. W projekcie czytamy m.in.: „Zatrzymani i aresztowani w związku z wydarzeniami (ponad 900 osób), przez reżimowe media pogardliwie nazywani +warchołami+ czy +wichrzycielami społecznego porządku+, poddani zostali okrutnym represjom. Zastosowano wobec nich tak zwane ścieżki zdrowia, byli bici, więzieni, wyrzucani z pracy. Wielu stało się inwalidami, często bez środków do życia. Kilkadziesiąt osób zostało skazanych na wieloletnie kary bezwzględnego pozbawienia wolności. Ofiarami wydarzeń czerwcowych było dwóch demonstrantów Jan Łabęcki i Tadeusz Ząbecki”. Senatorowie podkreślają, że winni represji uniknęli odpowiedzialności, a zbrodnie komunistyczne przedawniły się. Ich zdaniem, wydarzenia Czerwca 1976 bezpośrednio przyczyniły się do powstania Komitetu Obrony Robotników i kolejnych organizacji opozycji przedsierpniowej oraz stworzyły podstawę do zbudowania solidarności między wszystkimi grupami społecznymi w Polsce. Były one kamieniem milowym na drodze polskiego społeczeństwa do zrzucenia komunistycznego jarzma i odzyskania wolności. W 40. rocznicę tych wydarzeń senatorowie składają hołd ofiarom represji, ich rodzinom i demonstrantom: „Niech pamięć o bohaterstwie i patriotyzmie w tamtym czasie wyzwala poczucie wolności jako bezcennej wartości w życiu każdego Polaka”.

Senat uchwalił bez poprawek ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw, wywodzącą się z projektu poselskiego. Ustawa zmienia termin dla prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na dostosowanie systemu monitorowania programów lekowych do tych programów, o których mowa w ustawie o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych – z 6 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie na 18 miesięcy. Zmiana ma umożliwić odpowiednie wdrożenie systemu oraz uzyskanie jego pełnej funkcjonalności. Ustawa umożliwia także wprowadzenie zmian w obowiązującym do 1 stycznia 2018 r. rozporządzeniu ministra zdrowia w sprawie recept wystawianych przez pielęgniarki i położne. Ma to zapewnić właściwe wykonywanie przepisów dotyczących uprawnień pielęgniarek i położnych do czasu przygotowania docelowego rozporządzenia wydanego na podstawie ustawy Prawo farmaceutyczne.