Poprzednia wersja

W dniu 20 listopada 2014 r. w godzinach wieczornych zakończyło się 65. dwudniowe posiedzenie Senatu, podczas którego Izba przyjęła osiem ustaw.

Drugiego dnia obrad senatorowie wysłuchali informacji przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego Andrzeja Jakubiaka na temat sytuacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych po wejściu w życie ustawy z 10 października 2012 r. o zmianie ustawy o SKOK-ach, ze szczególnym uwzględnieniem gwarancji bezpieczeństwa środków gromadzonych przez ich członków. Po wystąpieniu przewodniczącego nastąpiła wielogodzinna spolaryzowana debata.

Senat przyjął z 6 poprawkami ustawę o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, przygotowaną przez posłów. Nowe przepisy przewidują, że w szkołach i przedszkolach nie będzie można sprzedawać, podawać i reklamować niezdrowej żywości np. chipsów czy fast foodów. Grupy produktów spożywczych, które będzie można sprzedawać dzieciom i młodzieży, określi w rozporządzeniu minister zdrowia. W przepisach wykonawczych zostaną też zapisane wymagania, jakie będzie musiało spełniać jedzenie podawane np. w szkolnych stołówkach. Minister będzie miał obowiązek uwzględnić wartości odżywcze i zdrowotne środków spożywczych oraz normy żywienia dzieci i młodzieży. Dodatkowo dyrektor placówki będzie mógł ustalić w porozumieniu z radą rodziców szczegółową listę produktów dopuszczonych do sprzedaży lub podawania. Za nieprzestrzeganie przepisów będą grozić kary pieniężne od 1 tys. do 5 tys. zł. W przypadku stwierdzenia ich naruszenia ustawa wprowadza możliwość rozwiązania, bez zachowania terminu wypowiedzenia, umów łączących daną placówkę oświatową z podmiotem naruszającym te przepisy, bez odszkodowania. Innymi słowy, dyrektor placówki będzie mógł rozwiązać umowę z firmą cateringową czy właścicielem sklepiku. Poprawki senackie m.in. ujednolicają nazewnictwo stosowane w ustawie, a także znoszą udogodnienia dla podmiotów prowadzących w dniu wejścia w życie ustawy działalność polegającą na sprzedaży środków spożywczych w placówkach oświatowych oraz na żywieniu zbiorowym dzieci i młodzieży – będą one musiały dostosować się do wymogów ustawowych od 1 września 2015 r., tak jak inne podmioty.


Bez poprawek senatorowie uchwalili ustawę o zmianie ustawy o referendum lokalnym, której projekt opracowała sejmowa Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Konieczność wprowadzenia jednoznacznych rozwiązań prawnych w tej materii była podnoszona przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Ponadto na możliwość tworzenia odrębnych obwodów głosowania podczas referendum lokalnego wskazała Państwowa Komisja Wyborcza. Nowe przepisy umożliwiają organizatorom referendów lokalnych tworzenie odrębnych obwodów głosowania na podstawie Kodeksu wyborczego. Zmiany wprowadzono z myślą o wyborcach, którzy w czasie referendum przebywają np. w szpitalu, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym, areszcie śledczym. Do tej pory przepisy ustawy o referendum lokalnym przewidywały, że głosowanie podczas referendum można przeprowadzać tylko w stałych obwodach, analogicznych do tych tworzonych przy wyborach samorządowych; nie odnosiły się natomiast do możliwości głosowania w obwodach odrębnych.

Izba wprowadziła 2 poprawki do ustawy o zmianie ustawy o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Był to projekt senacki, który dostosowuje system prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Ustawa zakłada, że w ramach krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jeden numer identyfikacyjny będzie nadawany tylko w przypadku tych małżonków, którzy są współposiadaczami gospodarstwa rolnego. W pozostałych przypadkach każdy z małżonków będzie miał prawo do osobnego numeru identyfikacyjnego. Umożliwi to im ubieganie się o płatności z funduszy w ramach wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej na prowadzone przez nich osobno gospodarstwa rolne. Trybunał zakwestionował przepis różnicujący sytuację posiadaczy gospodarstw rolnych, którzy pozostają w związku małżeńskim, i posiadaczy, którzy nie pozostają w związku małżeńskim, a także różnicujący sytuację samych małżonków, z których tylko jedno jest wpisane do ewidencji producentów. Ponadto zdaniem TK, przepis ten zachęca do niezawierania związków małżeńskich bądź ich rozwiązywania ze względów finansowych. Jedna z poprawek senackich przywraca stosowanie zasad procedury administracyjnej w postępowaniu rejestracyjnym, a druga ma charakter porządkujący.

Senat z 5 poprawkami przyjął ustawę o uchyleniu ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry – 2006”, której projekt przygotował rząd. Polska jako kraj unijny powinna administrować wodami i ochroną przeciwpowodziową zgodnie z priorytetami strategicznymi polityki wodnej Unii, w jednolity sposób, oraz zrezygnować z planów sektorowych i regionalnych. W lipcu 2013 r. rząd przyjął „Plan działania w zakresie planowania strategicznego w gospodarce wodnej”, w którym zobowiązał ministra administracji i cyfryzacji do rezygnacji z „Programu dla Odry – 2006” z chwilą zatwierdzenia przez rząd przejściowych dokumentów strategicznych tzw. masterplanów. W sierpniu 2014 r. rząd przyjął masterplany m.in. dla obszaru dorzecza Odry. Ustawa zakłada więc, że „Program dla Odry-2006” nie będzie realizowany od 1 stycznia 2015 r. W myśl przepisów przejściowych możliwa będzie kontynuacja niezakończonych zadań programu do końca przyszłego roku. Ustawa zapewnia też środki na ich realizację. Jedna z poprawek wprowadzonych przez senatorów zakłada skreślenie możliwości dysponowania przez premiera środkami przeznaczanymi dotąd na program przez Dolnośląski Urząd Wojewódzki.

Senatorowie nie wprowadzili poprawek do ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Był to projekt poselski. Obowiązująca ustawa przewiduje, że do 31 grudnia 2020 r. status lekarza systemu będzie przysługiwał lekarzom posiadającym doświadczenie w wymiarze 3 tys. godzin w szpitalnym oddziale ratunkowym, zespole ratownictwa medycznego, lotniczym zespole ratownictwa medycznego lub izbie przyjęć szpitala. Jednocześnie nakłada ona na te osoby obowiązek rozpoczęcia szkolenia specjalizacyjnego w zakresie medycyny ratunkowej do 1 stycznia 2015 r. Nowelizacja wydłuża termin rozpoczęcia tego szkolenia o trzy lata – do 1 stycznia 2018 r. Umożliwi to tej grupie lekarzy dalszą pracę w składzie specjalistycznych zespołów ratownictwa medycznego po 1 stycznia 2015 r., a pacjentom zapewni należyty dostęp do świadczeń pozaszpitalnych z zakresu ratownictwa medycznego, ponadto umożliwi zachowanie status quo w zakresie udziału specjalistycznych zespołów ratownictwa medycznego w ogólnej liczbie zespołów.

W ustawie o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw, wywodzącej się z projektu poselskiego, znalazło się 9 poprawek. Ma ona zapewnić większą zgodność zapisów rejestru z rzeczywistym funkcjonowaniem firm i instytucji, które są do niego wpisane. Ustawa ma uporządkować wpisy nieprzerejestrowanych oraz tzw. martwych spółek. Ponadto nowelizacja określa zasady przejmowania majątku podmiotów wykreślonych z KRS. Wzmacnia ona funkcję kontrolną sądu rejestrowego – rozszerza możliwości działania z urzędu w odniesieniu do aktualizacji wpisów. Nowe przepisy przewidują, że organy spółki lub inne podmioty – członkowie zarządu będą mogły zostać wezwane do złożenia obowiązkowych dokumentów. Na ich przekazanie członkowie zarządu będą mieli siedem dni, a jeśli nie dopełnią obowiązku, nałożona zostanie na nich grzywna. Jedna z poprawek Senatu zakłada, że sąd rejonowy będzie miał obowiązek, a nie tylko możliwość wszczęcia postępowania o rozwiązanie podmiotu, jeżeli ten nie dopełni obowiązku wpisowego w ciągu pół roku od wejścia w życie ustawy.

Izba nie zgłosiła poprawek do ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Był to projekt rządowy. Główna zmiana polega na poszerzeniu kręgu osób objętych obowiązkiem podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Zgodnie z nowymi przepisami, od 1 stycznia 2016 r. od umów zleceń będą pobierane składki emerytalne i rentowe. Będą one odprowadzane od kwoty równej co najmniej pensji minimalnej. Nowelizacja przewiduje również, że od 1 stycznia 2015 r. obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegać będą członkowie rad nadzorczych. Dotychczas od swoich wynagrodzeń odprowadzali oni jedynie ubezpieczenie zdrowotne. Składki na ubezpieczenie społeczne będą opłacane niezależnie od tego, czy członkowie rad nadzorczych podlegają ubezpieczeniu z innych tytułów, jak również bez względu na to, czy pobierają emerytury lub renty. Podstawę wymiaru składek będzie stanowić przychód z tytułu zasiadania w radzie nadzorczej, a płatnikiem będzie podmiot, w którym działa rada. Ustawa wprowadza też przepisy, które zapewniają pozostawanie w ubezpieczeniu społecznym rolników równolegle do ubezpieczenia społecznego w systemie powszechnym, z tytułu wykonywania umowy zlecenia lub uczestnictwa w radzie nadzorczej, jeżeli dochód z tego tytułu nie przekracza połowy minimalnego wynagrodzenia.

Bez poprawek Senat przyjął ustawę o ratyfikacji Protokołu między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii zmieniającego Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisaną w Warszawie 20 sierpnia 2001 r., podpisanego w Luksemburgu 14 kwietnia 2014 r. Był to rządowy projekt. Protokół zmienia dotychczas obowiązującą metodę opodatkowania dochodów osiąganych przez rezydentów polskich w Belgii z metody proporcjonalnego zaliczenia na metodę wyłączenia z progresją. Protokół wprowadza też 10-proc. stawkę opodatkowania dywidend u źródła (do tej pory wynosiła ona 5 albo 15 proc.) i znosi wymóg rezydencji w zakresie opodatkowania emerytur lub innych podobnych świadczeń. Wprowadza również pełną klauzulę wymiany informacji podatkowych (znajdujących się w posiadaniu instytucji finansowych i banków).