Poprzednia wersja

W dniach 23–24 maja 2012 r. odbyło się 12. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 2 ustawy, obie przyjęła bez poprawek. Za nowelizacją ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w takim kształcie opowiedziało się 63 senatorów, a 31 było przeciw. Zgodnie z nowymi przepisami, począwszy od 1 stycznia 2013 r., wiek emerytalny będzie stopniowo, o 3 miesiące każdego roku, wydłużany do 67. roku życia, a wiek emerytalny kobiet i mężczyzn zostanie zrównany. Mężczyźni osiągną docelowy wiek emerytalny w 2020 r., a kobiety – w 2040 r. Ustawa przewiduje także tzw. emeryturę częściową, która umożliwi przejście na emeryturę po ukończeniu 62 lat przez kobiety i 65 przez mężczyzn, pod warunkiem uzyskania odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego, wyliczanego na podstawie okresów składkowych i nieskładkowych (dla kobiet co najmniej 35 lat, dla mężczyzn co najmniej 40 lat). Wysokość emerytury częściowej będzie wynosić 50% pełnej kwoty emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ubezpieczonym rolnikom również będzie przysługiwać prawo do częściowej emerytury rolniczej. Osoby pobierające renty rolnicze z tytułu niezdolności do pracy będą mogły uzyskiwać dochody z pracy pozarolniczej. Pełne renty lub emerytury rolnicze będzie można otrzymywać pomimo prowadzenia działalności rolniczej ze współmałżonkiem podlegającym ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Nowe regulacje obejmą kobiety urodzone po 31 grudnia 1952 r. oraz mężczyzn urodzonych po 31 grudnia 1947 r.


Do końca grudnia 2013 r. minister pracy ma przygotować program wspierania zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób powyżej 60. roku życia i wspierania równości płci na rynku pracy. Zgodnie z założeniami rządu, projektodawcy nowelizacji, powinna ona m.in. wpłynąć na wzrost poziomu świadczeń emerytalnych wypłacanych w przyszłości z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz zwiększyć średnie tempo wzrostu PKB w latach 2010–2060 o 0,1 pkt procentowego.

Wywołała ona długą i burzliwą dyskusję, w większości głos w niej zabierali senatorowie PiS, opowiadający się przeciw ustawie. Senator Andrzej Pająk nazwał nowelizację „prostym zabiegiem matematycznym, mającym na celu skrócenie okresu poboru emerytury”.

Nowelizację ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej w kształcie zaproponowanym przez Sejm w wyniku głosowania poparło 63 senatorów, a 31 było przeciw. Taki wniosek przedstawiły Komisja Rodziny i Polityki Społecznej, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Obrony Narodowej bez poprawek. Wcześniej Izba odrzuciła (31 głosów za, 63 – przeciw) wniosek mniejszości Komisji Obrony Narodowej o odrzucenie noweli w całości. W myśl nowelizacji, funkcjonariusze i żołnierze zawodowi w dalszym ciągu będą nabywali prawo do emerytury z budżetu państwa w ramach odrębnego systemu zaopatrzeniowego. Oznacza to, że tak jak dotychczas, nie zostaną objęci powszechnym systemem emerytalnym. Ustawa wydłuża staż służby do 25 lat, a wiek przejścia na emeryturę do ukończenia 55 lat. Zmiany obejmą osoby, które rozpoczną służbę po wejściu w życie nowych przepisów, czyli 1 stycznia 2013 r. Funkcjonariusze i żołnierze pozostający w służbie w dniu wejścia ustawy w życie będą mogli wybrać, czy chcą odejść na emeryturę na starych czy na nowych zasadach. Mundurowy, który w dniu zwolnienia ze służby przepracował 25 lat, ale nie ukończył 55. roku życia, będzie mógł nabyć prawo do emerytury w dniu osiągnięcia tego wieku, pod warunkiem że zwolnienie ze służby nastąpiło nie z jego winy, ale np. w wyniku likwidacji jednostki organizacyjnej. Nowelizacja przewiduje, że po 25 latach służby emerytura będzie wynosić 60% podstawy jej wymiaru i wzrastać ma o 3% za każdy kolejny rok służby. Maksymalna emerytura nie będzie mogła przekroczyć 75% podstawy. Wysokość emerytury zostanie uzależniona od średniego uposażenia z 10 kolejnych lat służby wraz z nagrodą roczną i dodatkami stałymi, a funkcjonariusz lub żołnierz sam będzie mógł zdecydować, który okres jest dla niego najkorzystniejszy jako podstawa wyliczenia świadczenia. Emerytura będzie mogła być podwyższana o 0,5% za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny oraz w strefie działań wojennych. Zmiany nie przewidują możliwości łączenia emerytury z rentą. Zgodnie z założeniami rządu, nowelizacja ma zachęcić dobrze wyszkolonych i doświadczonych funkcjonariuszy oraz żołnierzy do dłuższej aktywności zawodowej. Ponadto jej celem jest ograniczenie liczby świadczeń emerytalnych wypłacanych z budżetu państwa. Izba zdecydowała też o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo prasowe. Ma on na celu dostosowanie systemu prawa do orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego z 5 maja 2004 r. (sygn. akt P 2/03) oraz 1 grudnia 2010 r. (sygn. akt K 41/07), stwierdzających niezgodność niektórych przepisów prawa prasowego z konstytucją, w zakresie, w jakim nie definiując pojęć sprostowania oraz odpowiedzi, zakazuje pod groźbą kary komentowania tekstu sprostowania w tym samym numerze lub audycji, w której sprostowanie to zostało opublikowane. W projekcie zaproponowano rezygnację z tego rozróżnienia i wprowadzenie jednolitej formy sprostowania rozumianego jako oświadczenie dotyczące informacji faktycznych podanych w danym materiale prasowym, zmierzające do ich korekty lub doprecyzowania.

Projekt ustawy został przygotowany z inicjatywy Komisji Ustawodawczej. Ostatecznie Senat 65 głosami, przy 25 przeciw i 5 wstrzymujących się, przyjął projekt wraz z 15 poprawkami.