W dniu 23 listopada 2018 r. w godzinach nocnych zakończyło się 67. posiedzenie Senatu. Izba przyjęła 30 ustaw, do 4 wprowadziła poprawki, podjęła też 2 uchwały okolicznościowe.
Ostatniego dnia obrad największe zainteresowanie senatorów, a tym samym najbardziej burzliwą debatę wywołała ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym (projekt poselski). Podczas dyskusji wystąpiła pierwsza prezes SN Małgorzata Gersdorf. Izba bez poprawek przyjęła nowelizację ustawy, umożliwiającą sędziom Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, którzy przeszli w stan spoczynku po osiągnięciu 65. roku życia, powrót do pełnienia urzędu. Zgodnie z ustawą o SN, która weszła w życie 3 kwietnia 2018 r., w stan spoczynku przeszli i od 4 lipca przestali pełnić funkcję sędziowie SN, którzy ukończyli 65. rok życia. Mogli dalej orzekać, jeśli złożyli stosowne oświadczenie i przedstawili odpowiednie zaświadczenia lekarskie, a prezydent wyraził zgodę na dalsze zajmowanie przez nich stanowiska sędziego SN. Zgodnie z nowelą, sędzia SN albo sędzia NSA, który przeszedł w stan spoczynku na podstawie obecnych przepisów, z dniem wejścia w życie tej nowelizacji powraca do pełnienia urzędu na stanowisku zajmowanym 3 kwietnia 2018 r. Sędziowie ci mogą jednak pozostać w stanie spoczynku, jeśli w terminie 7 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji złożą oświadczenie, że mają taką wolę. Nowela zakłada też, że jeśli na jej podstawie do pełnienia urzędu w Sądzie Najwyższym powrócił sędzia, który zajmował stanowisko I prezesa SN lub prezesa SN, kadencję uważa się za nieprzerwaną. W ocenie rządu nowelizacja wdraża wstępne postanowienie Trybunału Sprawiedliwości UE z 19 października 2018 r. przychylające się do wniosku Komisji Europejskiej o zastosowaniu tzw. środków tymczasowych, w ramach których znalazło się m.in. zawieszenie stosowania przepisów ustawy o SN dotyczących przechodzenia sędziów, którzy ukończyli 65. rok życia w stan spoczynku i przywrócenie do orzekania sędziów, którzy w świetle nowych przepisów już zostali wysłani w stan spoczynku.
Tego dnia Izba zapoznała się też z informacją o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela w 2017 r. oraz o działalności rzecznika praw obywatelskich, którą przedstawił rzecznik Adam Bodnar. Odpowiadał na liczne pytania senatorów.
Senat, z inicjatywy senatora Grzegorza Peczkisa, podjął ponadto uchwałę w 100. rocznicę powołania Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej. Przypomniano w niej, że urząd powołano już w grudniu 1918 r., co było „wyrazem przyjęcia przez najwyższe władze odrodzonej Polski zasady wspierania rozwoju technicznego i gospodarczego poprzez zagwarantowanie twórcy prawa do stworzonego wynalazku oraz bezpieczeństwa prawnego w obrocie”. W ciągu 100 lat nieprzerwanej działalności Urząd Patentowy udzielił ponad 220 tys. patentów na wynalazki, zarejestrował ponad 60 tys. wzorów użytkowych, 23 tys. wzorów przemysłowych oraz ok. 300 tys. znaków towarowych.
W wyniku głosowania Izba wprowadziła 24 poprawki, w większości legislacyjne i doprecyzowujące, do ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (projekt rządowy). Przewiduje ona utworzenie Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości, którego zadaniem ma być m.in. usprawnienie postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych oraz ułatwienie dostępu do informacji o tych postępowaniach.
Z 4 zmianami, głównie legislacyjnymi, przyjęto ustawę o zmianie ustawy o dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Jedna z poprawek doprecyzowuje, że nie będzie można wnioskować o wydanie dowodu osobistego z podpisem osobistym dla osoby, która nie ukończyła 13. roku życia. Nowela określa zasady wdrożenia i powszechnego wydawania dowodów osobistych zawierających warstwę elektroniczną, czyli e-dowodów.
4 poprawki legislacyjne wprowadzono do ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Jedna ze zmian ogranicza wysokość wynagrodzenia notariusza za sporządzenie w postaci aktu notarialnego oświadczenia beneficjenta o poddaniu się egzekucji wprost z tego aktu, w przypadku powstania obowiązku zwrotu kosztów przedsięwzięcia niskoemisyjnego. Nowela umożliwia docieplenie jednorodzinnych budynków mieszkalnych zamieszkiwanych przez osoby dotknięte ubóstwem energetycznym, a także wymianę lub likwidację kotłów na paliwo stałe niespełniających standardów emisyjnych.
Izba z 7 poprawkami doprecyzowującymi i legislacyjnymi przyjęła ustawę o zmianie ustawy o zwalczaniu dopingu w sporcie (projekt rządowy). Nowela zakłada wydzielenie Zakładu Badań Antydopingowych z Instytutu Sportu – Państwowego Instytutu Badawczego i powołanie Polskiego Laboratorium Antydopingowego, wyposażonego w podmiotowość prawną.
Izba bez poprawek przyjęła:
Ustawę o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019 (projekt rządowy) przewidującą m.in., że z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych będą finansowane wynagrodzenia młodocianych pracowników, a także staże i specjalizacje lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych.
Nowelizację ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (projekt rządowy) wdrażającą przepisy unijnej dyrektywy w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności. Podwyższono też kwoty minimalnych sum gwarancyjnych w OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC rolników (szkody na osobie – 5210 tys. euro, szkody w mieniu – 1050 tys. euro).
Ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (projekt rządowy), która m.in. zmienia sposób finansowania Komisji Nadzoru Finansowego i Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, umożliwia przejmowanie banków komercyjnych i spółdzielczych, znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej lub zagrożonych upadłością, przez banki znajdujące się w lepszej kondycji, z możliwością wsparcia tego procesu przez środki z BFG. Wydłużono też bezterminowo pomoc dla tzw. frankowiczów.
Ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (projekt rządowy) wprowadzającą ulgę podatkową wydatków na termomodernizację domów jednorodzinnych. Ogólna kwota odliczeń nie może przekroczyć 53 tys. zł, bez względu na liczbę realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych latach.
Ustawę o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy), która zmienia zadania, organizację i finasowanie Krajowej Administracji Skarbowej, zasady przeprowadzania kontroli celno-skarbowej i audytu, a także zasady służby w służbie celno-skarbowej.
Nowelę kodeksu postępowania cywilnego (projekt senacki) dostosowującą przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 3 października 2017 r. przez uniemożliwienie stosowania rozszerzonej wykonalności tytułu egzekucyjnego w odniesieniu do byłych wspólników wszystkich spółek osobowych; oznacza to, że osoba, która w chwili wszczęcia postępowania wobec spółki nie była już jej wspólnikiem, nie będzie odpowiadać za jej zobowiązania.
Nowelizację prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (projekt rządowy) dostosowującą polskie prawo do zaleceń Komisji Europejskiej. Umożliwia złożenie odwołania do sądu w sprawie wydania wizy przez konsula.
Ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników do sklepów i restauracji(projekt rządowy) umożliwiającą sprzedaż żywności wyprodukowanej przez rolnika także restauracjom, stołówkom czy sklepom. Podwyższono z 20 do 40 tys. zł kwotę przychodów ze sprzedaży żywności zwolnionych z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Ustawę o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne (projekt rządowy), na podstawie której rolnicy będą mogli skorzystać z dopłat do oprocentowania bankowych kredytów restrukturyzacyjnych lub pożyczek na spłatę zadłużenia.
Nowelizację ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (projekt rządowy) zwiększającą z 86 l do 100 l limit zużywanego oleju napędowego na 1 ha upraw rolnych, do którego przysługiwać będzie zwrot kosztów paliwa. Ze zwrotu będą mogli skorzystać także hodowcy bydła.
Ustawę o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy), na podstawie której w policji zostanie wydzielona służba odpowiadająca za prowadzenie działań kontrterrorystycznych.
Ustawę o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Nowela podwyższa z 30% do 100% obowiązek sprzedaży energii przez giełdę. Umożliwia też stosowanie tzw. kodeksów sieci, dotyczących wymogów związanych z przyłączeniem m.in. jednostek wytwórczych oraz odbiorców do sieci.
Ustawę o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) wydłużającą do końca 2023 r. okres finansowania ze środków budżetowych restrukturyzacji sektora górnictwa węgla kamiennego w ramach dotychczas obowiązującej puli 7 mld zł. Dotyczy to tylko majątku przekazanego do Spółki Restrukturyzacji Kopalń przed końcem 2018 r.
Nowelę ustawy o dozorze technicznym (projekt rządowy) dostosowującą przepisy do obecnego stanu prawnego w dziedzinach mających wpływ na działania jednostek dozoru technicznego, zwiększa też bezpieczeństwo eksploatacji urządzeń technicznych podlegających temu dozorowi.
Ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (projekt rządowy), której celem jest uproszczenie i ułatwienie prowadzenia działalności głównie małych i średnich przedsiębiorstw.
Nowelizację ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (projekt rządowy) wydłużającą z 10 do 15 lat okres planowania szczegółowych kierunków przebudowy i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP.
Ustawę o zmianie ustawy o rybołówstwie morskim oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy), na podstawie której zostanie powołany główny inspektor rybołówstwa morskiego, odpowiedzialny za monitoring przestrzegania przepisów o rybołówstwie morskim i organizację rynku rybnego, a także za koordynację działań Polski w ramach realizacji celów wspólnej polityki rybołówstwa.
Ustawę o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej (projekt rządowy), która przewiduje, że Polski Instytut Sztuki Filmowej będzie wspierał finansowo produkcję utworów audiowizualnych powstających w Polsce.
Ustawę o Instytucie Europy Środkowej (projekt rządowy), która powołuje w miejsce Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej Instytut Europy Środkowej mający być strategicznym zapleczem w zakresie polityki zagranicznej państwa w obrębie państw Trójmorza. Ma on prowadzić m.in. działalność analityczną wspierającą działania polityczne na rzecz współpracy z państwami Europy Środkowej i Środkowo-Wschodniej.
Ustawę o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o ochronie baz danych (projekt rządowy), która wdraża prawo unijne, przewiduje zniesienie przeszkód uniemożliwiających osobom niewidomym, słabowidzącym i z innymi niepełnosprawnościami dostęp do utworów drukowanych. Dzięki ustawie łatwiejsza będzie transgraniczna wymiana kopii utworów i innych przedmiotów objętych prawem pokrewnym w odpowiednich dla nich formatach. Chodzi np. o druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki elektroniczne i książki mówione ze specjalną nawigacją, audiodeskrypcję i transmisje radiowe.
Izba wyraziła ponadto zgodę na ratyfikację: Poprawek do Protokołu montrealskiego w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową, sporządzonego w Montrealu dnia 16 września 1987 r., przyjętych w Kigali dnia 15 października 2016 r.; Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Rumunii o zakończeniu obowiązywania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Rumunii w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, sporządzonej w Warszawie dnia 23 czerwca 1994 r.; Porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską o zmianie i zakończeniu obowiązywania Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji, sporządzonej w Budapeszcie dnia 16 lipca 1993 r.
